Огъурлу усталыкъ-устаз

Бизни бюгюннгю къонагъыбыз Бербеков атлы Къабарты-Малкъар къырал университетни педагогика колледжини информациялы-коммуникациялы технологияла жаны бла орунбасары Къудайланы Мариямды.

–  колледжни юсюнден …барыбыз да билгенден аны ачылыуу узакъ жылладан ,озгъан емюрден башланады…

– Барыбыз да билгенден, педагогикалы колледж минг тогъуз жюз жыйырма тертюнчю жылда ачылгъанды эм республикабызда бек биринчи билим алыу жерге саналады. Бу узун жылланы ичинде аны аты тюрлене, аны бла бирге уа билим бериу онглары да кенгере баргъанлары сейир тюйюлдю, нек дегенде жашауубуз алгъа барады, информациялы технологияла кийириледиле, битеудуния билим алыу терелеге бизде, колледжде ол шартлагъа уллу эс бурадыла, жашау бла бирге атларгъа ал бурупдула. Айтханымча, колледжни къуралыуу эм ишчи жыллары бек узундула, аны хар не жаны бла айныуу да Къабарты-Малкъарда билим бериу системаны айнытыу бла къаты байламлыды. Аны юсюнден айтханда, эсибизге тюшюрейик, минг тогъуз жюз отуз жетинчи жылда педагогикалы техникум, бек алгъа уа анга алай  айтхандыла, педагогикалы училище деп алай тюрленеди.

  Ма быллай узун он жыллыкъланы ичинде бизни колледжден, аны тийишли бошап уллу жашаугъа мингле бла жаш адамла чыкъгъандыла эм педагогикалы-устазлыкъ сообществону къурагъандыла. Аланы ичинде уллу фахмулары, бийик билимлери, жууаплылыкълары да тюз алай бийик устазла бла юйретиучюле  бардыла. Ала къуру бизни республикада болмай, кеп тыш жерледе да билимлерин ачыкълай келедиле.

– Мариям, колледж иги кесек заманны ичинде энчи билим бериу учреждение болуп тургъанды. Ызы бла аны Бербеков атлы Къабарты-Малкъар къырал университетге къошхандыла.Ма аны юсюнден

   Бизни педагогика колледжибизни жашауунда дагъыда бир кезиулю шарт- минг тогъуз жюз тохсан жетинчи жылда онунчу октябрьда колледж  миллетле шуехлукълары орденли Бербеков атлы Къабарты-Малкъар къырал университетни бойсунууна киргенди. Аны бла байламлы ишлегенли уа билим бериу онглары да кенгергендиле. Ол жылланы ичинде колледжибиз он минг специалист чыгъаргъанды, ала он алты усталыкъ алгъанладыла. Минг тогъуз жюз тохсан жетинчи- эки минг жыйырма биринчи жылланы ичинде колледжни педагоглу коллективи юч докторлукъ, отуз юч кандидатлыкъ диссертация къоруулагъанды.

 – Колледж аллай бир жылны ичинде тийишли даражасын тас этмегенди. Алайды да, Мариям…

  Бизни колледжибиз кеп бийик атла ала келгенин да чертирге керекди. Ма аладан бир ненчасы:  эки минг жетинчи жылда  бизни орта билим бериу учреждениябыз быллай учрежденияланы араларында баргъан конкурсда хорлап , «Россейни жюз бек иги орта билим бериу учреждениясы» номинацияда лауреат ат бла Диплом къоллу болгъанды. Эки минг он бешинчи жылда «ВЕБ ЛИДЕР» конкурсну лауреаты болгъанды, эки минг он сегизинчи жылда- баргъан конкурсда  « Орта билим берген системада бек иги организация» деген номнацияны Дипломуна тийишли болгъанды. Эки минг он сегизинчи жылда ол дагъыда Билим бериу бла педагогикалы илму атлы учрежденияланы санына киргенди. Эки минг он тогъузунчу жылда бизни педагогикалы колледжибиз Россейни быллай колледжлерини Ассоциациясына къошулгъанды. Эки минг жыйырманчы жылда Шимал Кавказ федеральный округну регионларыны орта билим бериу учрежденияларыны ичинде жангыз кеси болуп УОРЛД СКИЛС стандартла бла компетенциялы араны сертификаты къоллу болгъанды.

    Барыбыз да билгенден,   Бербеков атлы Къабарты-Малкъар къырал университет Жаш устала-Уорлд скилс чемпионатны регионлу урумуну майданыды. Аны чеклеринде уа гитче класслада окъутуу, юниорлукъ класслада билим бериу, гитче класслада билим бериу, школгъа дери юйретиу компетенцияла бла эришиуле етедиле.

-Колледж орта профессионал билим береди.Аны юйретиу мадарлары да энчи болурла.

  Колледжни юйретиу онгларыны юслеринден айтханда, бюгюнлюкде бизде бир къауум программа бла билим бередиле. Аланы санында «Билим бериу бла илму», «Физкультура бла спорт», «Юриспруденцияны» айтыргъа боллукъду. Колледжде беш усталыкъ алыргъа боллукъду- Башланнган класслада окъутуу, Башланнган класслада коррекциялы педагогика, Школгъа дери юйретиу, Физкультура, Социально къоруулауда право бла организация.

-Педагог коллективни юсюнден не айталлыкъса. Ол бийик усталыгъы болургъа тийишлиди.

  Бизни педагогика колледжибизни бек уллу байлыгъы эм алчы шартларындан бири- ол педагогикалы-усталыкъ коллективиди. Ала бийик усталыкълары болгъан специалистледиле, араларында уа алтысыны халкъ жарыкъландырыуну отличниги, ючюсюню профессионал билим бериу системаны сыйлы ишчилери, он тертюсюню илмуланы кандидатлары атлары барды. Колледжни отуз юч педагогуну санында отузу бийик квалификациялыдыла, ючюсю уа биринчи квалификациялы категориялыла.

-Мариям, жылдан жылгъа бизни жашауубуз, ол санда билим бериу да алгъа иги атламла бла барады. Анга уа керекли техника ырысхы база кийирилирге тийишлиди.

  Эки минг он тогъузунчу жылда колледжни ырысхы -техника базасы толу жангыртылгъанды.Окъуу кабинетле бла лабораторияла бюгюнлюк жорукълагъа келишедиле, компьютерлик бла къурау техникабыз иги жетишимлиди,тренажерларыбыз, профессионал-усталыкъ оборудованиябыз да ол санда. Битеу бу амалланы бизге университет бюджетли бла бюджетден тышында ырысхысына къураялгъанды.

-Педагогика колледжни белюмлерини юслеринден…

   Бизни педагогика колледжибизни белюмлеринде къаллай усталыкъла бардыла? Аланы юслеринден тынгылыракъ хапарлагъа тийишли кереме.

  Школгъа дери билим бериу квалификация- аны бошагъан къызла бла жашла сабий садлада воспитательле болуп ишлейдиле.

  Башланнган класслада билим бериу квалификация- ангыларгъа къыйын тюйюлдю- школланы башланнган классларыны устазлары.

 Башланнган класслада коррекциялы педагогика квалификация. Ол бюгюнлюкде бек керекди, нек дегенде саулукълары осал болгъан сабийле бардыла, ала да жамауат жашаудан артха къалмазгъа керекдиле, онглары бола, ишлерге да, билим алыргъа да. Алай бла бу квалификация бла коррекциялы- тюзетиу-айнытыу билим алыу бла башланнган классланы устазлары эм битеулю халда билим берген устазла да болургъа онглары барды.

 Физкультура квалификация бла аны бошагъанла физкультура дерслени берирге эркиндиле.

Право бла социально къоруулау организацияда уа юрист квалификация бериледи.

  –  Жангы окъуу жылында къаллай усталыкъла кийирирге дейдиле…

  Бу соруугъа жууап бере айтыр шартла да бардыла дерге сюеме- ала экидиле- школгъа дери билим бериу энчи усталыкъ квалификация. Анда окъугъан студентлерибиз айныулары иги болмагъан сабийлени юйретирге боллукъдула.

  Дагъыда бири уа туризм квалификацияды. Алай бла уа туризм жаны бла усталыкъ алаллыкъдыла. Ол да, кере келгенибизча, бюгюнлюк жашауубузда суралгъан усталыкъды.

 –  Студентлени окъуу китапла бла жалчытыу.

  Бербеков атлы Къабарты-Малкъар къырал университетни библиотекасы-китапханасы- билим бериуде информациялы болушлукъну ал сатырлы белюмюдю десек, етюрюк айтырыкъ тюйюлбюз. Библиотека иги кесек категориялы он беш мингден кеп окъуучуну жалчытады. Студентлеге бла илму педагогикалы ишчилеге мында ахшы фонд къуралыпды, жети окъуу залы, ол санда юч электрон китап залы, беш абонент белюм,ол тизмеде художестволу, краеведениялы, къаты сакъланнган эм кеп жерде табылынмагъан китап фонду, орта билим бериуде окъуу литература, медицина колледжни библиотекасы, харкюнлюк изданияланы залы бла тыш къыраллы изданиялы зал.Библиотекабыз Один С библиотека ПРОФ деген программаны чеклеринде окъуучуну виртуальный кабинетин да къурагъанды, библиотеканы электрон каталогуна кирирча онгла бардыла.

   -Бизни студентле билим алыу замандан тышында не бла кюрешедиле.

  Айхай да, жаш адамланы къуру билим алыу заманлары болуп къалмайды, ала башха фахмулары, сейирлери бла да кюреширге керекдиле. Окъуудан сора заманларын сейир этерча онгубузгъа кере кюрешебиз. Байрам кюнлеге ингирле къурайбыз, концертле, тюбешиуле. Алагъа да юлгю келтирирге боллукъма. Дагъыда, аны бла бирге малкъар бла къабарты тилни берген педагогларыбыз бла бирге студентлерибиз театрларыбызгъа да терк терк барыучудула.

  Бек уллу эм магъаналы ишледен бири ,башда белгилегенимча, бизни университетде жаш устала УОРЛД скилс чемпионатха къатышханыды, аны чеклеринде бизни колледжни студентлери миллет чемпионатны алчылары бола келедиле. Ма сез ючюн , эки минг он жетинчи, он сегизинчи, он тогъузунчу, жыйырманчы бла жыйырма биринчи  жыллада бизни колледж чемпионатны ахыр урумуна дери жетгенди.

  Дагъыда бир магъаналы иш. Ол да арт жыллада къыралыбызда айный келген волонтерлукъ ишди. Бизни колледжни студентлери волонтерлукъ къымылдаугъа иги кесек заманны ичинде къатыша келедиле, аланы кебюсю волонтерлукхъ биригиулени санына да киргендиле, нальчик шахарда жандауурлукъ акциялада боладыла. Къартлагъа-къарыусузлагъа, кеслери къалгъанлагъа да болушлукъ этер ючюн къалмайдыла.

  -Саулукълу жашау бла спорт.

  Бизни студентлерибиз спорт ишлеге бек сюйюп къатышадыла. Физкультура белюмде окъугъанларыбыз а бир магъаналы эришиуден артха къалмайдыла.  Россейде окъуна дзюдо, каратэ, ат спорт, гимнастика эм кеп спорт эришиуледе атларын айтдыра келедиле. Бегирек да биз дзюдочуларыбыз бла ехтемленебиз. Ала Европалы биринчиликде призерла болгъандыла, иги кесеги биринчи жерлеге тийишлиледиле. Школгъа дери билим бериу бла башланган класслада окъутуу белюмню студент къызлары да къууандырадыла. Университетни терели волейбол бла баскетбол эришиулеринде ала биринчи жерлеге тийишли болгъандыла.

  Дистанциялы программаларыбыз бардыла.

  Айхай да, арт жыллада окъутуу-билим алыуда дистанциялы билим бериу программала жайыла барадыла. Бизни педагогикалы колледжде бу программа Ачыкъ университет онлайн билим бериу система бла хайырланады, колледжни преподавательлери бу Ачыкъ университет порталында студентлерибизге битеу бизде берилген дисциплинала бла курсла жарашдыргъандыла. Ол курсланы юслеринде да тохтаргъа тийишли кереме- курсну юсюнден ал билдириу- аннотация курса дейдиле орусча- мында окъуу дисциплинаны аты ачыкъланады,курсну магъанасы эм задачалары, анда магъананы къысха ангыламы.

– нормативли белюм, ол кесине ишчи программаны бла дисциплинаны календарлыкъ тематикалы планын кийиреди; – окъуу методикалы белюм- мында лекцияла, практикалы пособияла, методикалы рекомендацияла бла практикалы ишлени бардырырча материалла бардыла, ол санда студентле кеслери алларына ишлерча эм башха. ; контроль-эсеплеу багъы бериу белюмде, студентлени дистанциялы билим алыуларына къарайды,ахыр керюмдюлерине эм ала кеслерини билимл алыу онгларына багъа бередиле;  информациылы белюмде уа къолшакъ халда аудио видеоматериалла бардыла, видеолекцияла бла вебинарла, словарьла, тематикалы справочникле,онлайн лекцияла эм кеп кеп башха.

  Бербеков атлы Къабарты-Малкъар къырал университетни педагогика колледжин нек сайларгъа керекди деген соруугъа жууап бере, айтыргъа сюеме- хар сабийни, школну бошай тургъан хар жашчыкъны бла кызчыкъны кесини ал умутлары бардыла, алгъада энчи жоллары, бек башы былайда- терк жолну сайламазча этергеди, мен а бу усталыкъны алып бек сюйюп ишлерикме, жашау жолумда ол манга сейир керюнюрюкдю дерча болургъа керекди. Аны бла бирге уа бийик устала болурча, бюгюнлюк эм керекли усталыкъ алырча , аны бла уа ал жашауугъузда сюйюп атларча бизни окъуу учрежденияны сайларгъа боллукъсуз. Тири адам болургъа сюйген, жашауда кеси толкъунун табаргъа итиннгенигиз да хайдагъыз, бизгеди сизни элтген жолугъуз.

         Подготовила: Мадина Токмакова  (республиканское радио)